Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, đoạn qua tỉnh Bình Thuận có tổng chiều dài 169,38 km, đi qua 6 huyện, thành phố (Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Phan Thiết, Hàm Thuận Nam và Hàm Tân); là một trong 02 dự án được UBDN tỉnh chọn làm điểm để triển khai công tác dân vận tham gia trong quy hoạch, xây dựng và thực hiện các dự án đầu tư phát triển theo tinh thần Công văn số 1245-CV/TU, ngày 05/8/2013 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Tính đến cuối năm 2013, toàn tỉnh mới chỉ bàn giao cho chủ đầu tư gần 50% tổng số diện tích mặt bằng để thực hiện dự án; số diện tích còn lại phần lớn nằm trong khu dân cư đông đúc, chợ, đô thị, một số nơi hoạt động mua bán rất sôi động nên việc vận động người dân bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án đã gặp không ít khó khăn, thậm chí còn ẩn chứa những yếu tố phức tạp và chậm so với yêu cầu chỉ đạo của cấp trên.
Nhằm đảm bảo tiến độ bàn giao mặt bằng thực hiện dự án theo yêu cầu của Chính phủ, ngày 26/12/2013, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 45-CT/TU để tập trung sức lãnh đạo, chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng phục vụ dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A. Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu cấp ủy, chính quyền, mặt trận, đoàn thể các cấp nơi có đường Quốc lộ 1A đi qua phải dồn sức lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác giải phóng và bàn giao mặt bằng đúng tiến độ; huy động tốt nhất sức mạnh của cả hệ thống chính trị cùng tham gia thực hiện và giám sát quá trình thi công; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, vận động, thuyết phục để mọi người dân hiểu và đồng thuận với việc thực hiện dự án...
Thực hiện chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các cấp, các ngành, địa phương có liên quan đã tập trung sức để thực hiện. Song song với việc phối hợp triển khai các chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh về thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, các ngành, mặt trận, đoàn thể đã lập các tổ vận động, phân công cán bộ đến từng địa bàn thôn, khu phố và từng hộ gia đình để nắm bắt tình hình và tuyên truyền, phổ biến sâu rộng bằng nhiều hình thức (họp, sinh hoạt, phát thanh, truyền hình và các hoạt động hỗ trợ, giúp đỡ...) để mọi người dân nắm, hiểu về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và vận động các hộ dân có đất bị thu hồi đồng thuận thực hiện dự án; đồng thời giám sát việc chi trả tiền bồi thường, bố trí tái định cư cho người dân với phương châm đảm bảo tốt nhất quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành một số chính sách về bồi thường, tái định cư, hỗ trợ sửa chữa, thuê nhà và khen thưởng đối với các hộ dân trong diện thu hồi, giải tỏa chấp hành tốt chủ trương, chính sách và kế hoạch giải tỏa, giao mặt bằng của tỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện dự án và phù hợp với thực tế của địa phương (hỗ trợ tiền thuê nhà 3 triệu/tháng/hộ; hỗ trợ khen thưởng từ 8 - 10% giá trị bồi thường đối với các hộ gia đình...).
Cùng với đó, Thường trực Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh định kỳ 10 ngày một lần tổ chức họp giao ban trực tuyến để nghe các ngành, địa phương báo cáo tình hình, tiến độ thực hiện dự án và chỉ đạo tháo gỡ, giải quyết những vướng mắc ở cơ sở; cấc đồng chí lãnh đạo tỉnh, huyện, xã và các sở, ban, ngành liên quan thường xuyên và trực tiếp bám sát từng địa bàn cơ sở, nhất là những hộ gia đình nơi có nhiều vướng mắc, khó khăn để lắng nghe và chỉ đạo tháo gỡ kịp thời. Nhờ vậy, đến cuối tháng 3 năm 2014, tỉnh Bình Thuận đã hoàn thành việc bàn giao cọc mốc giải phóng mặt bằng toàn tuyến được 169,38km, đạt 100% tổng số diện tích, với 7.542 hộ dân có đất thuộc diện thu hồi, giải tỏa (trong đó có 781 hộ phải tháo dỡ nhà cửa); hiện các địa phương đang xây dựng 05 khu tái định cư với tổng diện tích là 12,9ha để bố trí cho 628 hộ dân tái định cư. Trong quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng phục vụ Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, nhiều hộ dân đã tự nguyện bàn giao mặt bằng trước khi nhận quyết định đền bù. Về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu chỉ đạo của Trung ương và được Chính phủ biểu dương.
Đạt được những kết quả tích cực nêu trên, trước hết là các cấp, các ngành đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến đến các tầng lớp nhân dân về các chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh liên quan đến công tác triển khai thực hiện Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, từ đó đã tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân. Hai là, có sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị các cấp ngay từ khâu quán triệt, lãnh đạo, chỉ đạo triển khai và tổ chức thực hiện gắn với làm tốt công tác dân vận, nhất là công tác dân vận của các cơ quan nhà nước; biết lắng nghe, chia sẻ với những khó khăn, vướng mắc của người dân nên đã mang lại hiệu quả, tránh được sự lãng phí về thời gian, tiền của của Nhà nước và nhân dân. Ba là, các chính sách liên quan đến đền bù, hỗ trợ cho dân được thực hiện kịp thời, công khai, minh bạch và chú trọng bảo đảm quyền lợi của nhân dân. Hiện nay, Ủy ban nhân dân tỉnh đang chuẩn bị tổ chức hội nghị tổng kết rút kinh nghiệm trong thực hiện Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, trong đó có công tác dân vận của cả hệ thống chính trị; đồng thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, nhất là những hộ dân tự nguyện hiến đất, bàn giao mặt bằng trước khi nhận quyết quyết định đền bù./.